Pored toga što je ukrasna i medonosna, biljka visibaba je i lekovita. Uzevši u obzir da cveta s proleća, često se karakteriše kao vesnik ovog godišnjeg doba.
Latinski naziv glasi Galanthus nivalis i smatra se najranijom višegodišnjom zeljastom biljkom, koja se vrlo brzo razvija, a koja je poznata kao efemeroida. Podsećanja radi, efemeroide su takve biljke da ih karakteriše prilagođenost niskim temperaturama, a u većini slučajeva se mogu naći u listopadnim šumama u pojasevima sa umerenom klimom.
Kako izgleda visibaba?
Karakteristična po pojedinačnim cvetovima bele boje, visibaba nema miris, a njeno stablo, visoko između 10 i 30 centimetara, je uspravno i zeljasto. Iako je moguće, relativno retko se mogu videti visibabe koje imaju dva stabla koja cvetaju iz iste lukovice.
Listovi visibabe su dugi između 8 i 9 cm u toku cvetanja, a plod visibabe je žuto zelene boje i u obliku je čaure. U njemu se nalazi nekoliko semena, koja su duga oko tri do četiri milimetra i imaju svetliju boju.
Gde raste visibaba?
Na tlu gotovo celog evropskog kontinenta se može sresti visibaba, a uglavnom u šumama i to kako listopadnim, tako i četinarskim.
Pogoduje joj vlažnije tle, a raste samoniklo, mada se može gajiti i u saksiji.
Visibaba lekovitost
Zahvaljujući supstanci galantamin, koja se nalazi u lukovicama ove biljke, visibabe se smatraju lekovitim i to naročito protiv demencije i Alchajmerove bolesti.
U nekadašnjoj tradicionalnoj medicini su ove biljke korišćene najpre kao odlično prirodno sredstvo protiv bolova uopšteno, a posebno bolova u glavi, te postoje indicije da biljka može da se koristi i kao prirodno sredstvo protiv depresije.
Međutim, ono što bi svakako trebalo imati na umu jeste da ako se visibabe konzumiraju u izvornom stanju, otrovne su za ljude, te da mogu izazvati brojne negativne efekte, pa se u tom smislu ni u kom slučaju ne savetuje korišćenje visibabe na takav način.
Zanimljivosti o visibabama
Jedna od legendi koja se vezuje za visibabe govori o tome da kada su prvi ljudi prognani iz raja, ugledali su anđela koji je snežne pahuljice uz pomoć svojih magičnih moći pretvarao upravo u visibabe, čime je Adamu i Evi ukazao na to da će zima zameniti proleće. U tom smislu se visibabe smatraju i vesnicima nade.
Iako se na svetu može sresti čak više od 70 različitih vrsta ove biljke, specifično je to što su sve one iste, bele boje.
Seme visibabe se raznosi uz pomoć mrava.
Mada lukovica visibabe sadrži galantamin, koji se smatra odličnim prirodnim sredstvom protiv Alchajmerove bolesti i demencije, treba imati na umu da su lukovice visibabe otrovne, uzevši u obzir da je konzumiranje veće količine ove supstance smrtonosno.
Simbolika ove biljke je izdržljivost i hrabrost, ali i odanost, s tim što se takođe smatra da je visibaba simbol nade i utehe.
Može se gajiti i u saksiji, ali je potrebno da saksija bude na senovitom mestu, a ne izložena direktnom suncu.
Visibabe cvetaju i u toku zime, ispod snežnog pokrivača.
Ako se pitate kako je nastao naziv ove biljke na našem jeziku, trebalo bi da znate jednu od najzanimljivijih legendi koja se za to vezuje. Prema njoj, jedna stara baka je živela na kraju sela u staroj kolibi i jedino čemu se radovala bilo je cveće. Kako je vreme odmicalo, usled starosti se pogrbila. Kada je tako pogrbljena jednog dana izašla u toku zime ispred svoje kuće, ne bi li videla svoje omiljeno cveće, njega nije bilo, jer je pao sneg. Ona je počela zbog toga da plače i na mestima, na kojima su padale njene suze, pojavljivalo se cveće koje joj je nalik, pa su zato visibabe poput pogurene bake.
Galantofilija je naziv koji se odnosi na opsednutost i to, ni manje ni više nego skupljanjem visibaba.
Latinski naziv ove biljke vezuje se zapravo za dve starogrčke reči, koje se slobodno prevode kao mlečni cvet.
Prvi put je visibaba latinskim nazivom imenovana 1735. godine, dok je prvi put opisana 1753. godine.
Smatra se da je visibaba poreklom sa tla Velike Britanije, gde je rasla samonikla i odakle se proširila čitavom Evropom još na samom početku 16. veka.
Postoje tvrdnje da se visibaba pominje čak i u starogrčkom mitu o Odiseju i proročici Kirki.
Zna se da su još Stari Grci bili upoznati sa lekovitošću visibabe i da su je uglavnom koristili kao svojevrsnu prirodnu zaštitu od otrova.
U Zlatiborskom okrugu, na području opštine Požega postoji i selo Visibaba.