Sjedinjene Američke Države su već decenijama sinonim za košarkašku dominaciju. Američki timovi, često sastavljeni od najboljih NBA igrača, uvek su smatrani favoritima na svetskim prvenstvima i olimpijskim igrama. Međutim, iako je američka košarkaška mašina gotovo nepobediva, istorija beleži nekoliko trenutaka kada su se pojavili timovi koji su uspeli da ih nadigraju. Među tim uspesima, posebno se ističu pobede koje su ostvarili jugoslovenski, a kasnije i srpski košarkaši.
Starije generacije Srba se dobro sećaju kakav je to osećaj bio gledati kad su „naši momci“ pobedili Amerikance. Bilo je to vreme kada je košarka bila više od igre, kada je svaki koš i svaka pobeda značila mnogo više od same utakmice. Pobediti SAD u košarci bio je trenutak nacionalnog ponosa, nešto o čemu se pričalo danima, pa čak i godinama nakon toga. Ti trenuci su postali deo kolektivnog sećanja nacije.
Jedna od najupečatljivijih pobeda dogodila se na Svetskom prvenstvu 2002. godine u Indijanapolisu. Dejan Bodiroga, Peđa Stojaković i Vlade Divac predvodili su tim koji je uspeo je da pobedi SAD u četvrtfinalu, uprkos tome što su Amerikanci igrali na domaćem terenu i sa sastavom punim NBA zvezda. Ova pobeda otvorila je put ka osvajanju zlatne medalje i postala je simbol hrabrosti i veštine jednog talentovanog tima.
Još jedan značajan trijumf desio se 1990. godine na Svetskom prvenstvu u Argentini, kada je jugoslovenski tim, sastavljen od igrača kao što su Dražen Petrović, Toni Kukoč i Vlade Divac, takođe nadigrao SAD. Ovaj tim je tada predstavljao novu generaciju jugoslovenskih košarkaša, koji su kasnije postali legende sporta. Pobeda u polufinalu protiv SAD bila je prekretnica koja je dovela do osvajanja zlata.
Ovi trenutci, zabeleženi u istoriji jugoslovenske i srpske košarke, nisu samo sportski uspesi već i deo bogatog nasleđa koje podseća na vreme kada su „naši momci“ postali heroji naroda, donoseći ponos i radost celoj naciji.
Koje reprezantacije su pobedile tim SAD u košarci?
1. Jugoslavija (1970, 1990, 2002)
- Svetsko prvenstvo 1970: Jugoslavija je bila domaćin svetskog prvenstva i pobedila SAD u polufinalu, čime je otvorila put za osvajanje zlatne medalje.
- Svetsko prvenstvo 1990: U Argentini, Jugoslavija je u polufinalu ponovo savladala SAD, predvođena Draženom Petrovićem, Tonijem Kukočem i Vladom Divcem, i osvojila zlato.
- Svetsko prvenstvo 2002: Na šampionatu u Indijanapolisu, Jugoslavija, predvođena Dejanom Bodirogom, Peđom Stojakovićem i Vladom Divcem, pobedila je SAD u četvrtfinalu, uprkos tome što su Amerikanci igrali na domaćem terenu i sa sastavom punim NBA zvezda. Ova pobeda otvorila je put ka osvajanju zlatne medalje, što je postalo jedno od najsvetlijih trenutaka u istoriji jugoslovenske, odnosno srpske, košarke.
2. Sovjetski Savez (1972, 1988)
- Olimpijske igre 1972: U jednom od najkontroverznijih finala u istoriji sporta, Sovjetski Savez je pobedio SAD sa 51:50, prekinuvši niz neporaženosti američkih timova na olimpijadama.
- Olimpijske igre 1988: U Seulu, Sovjetski Savez je ponovo iznenadio SAD u polufinalu, a zatim osvojio zlato, što je bio uvod u Dream Team era SAD košarke.
3. Argentina (2002, 2004)
- Svetsko prvenstvo 2002: Argentina je na šampionatu u Indijanapolisu šokirala domaćina, SAD, u četvrtfinalu, i nastavila ka srebrnoj medalji.
- Olimpijske igre 2004: Na olimpijadi u Atini, Argentina, predvođena Manu Đinobilijem, eliminisala je SAD u polufinalu, a zatim osvojila zlato.
4. Litvanija (1998, 2004)
- Svetsko prvenstvo 1998: Litvanija je u grupnoj fazi savladala SAD, iako američki tim nije bio sastavljen od NBA igrača zbog lokauta.
- Olimpijske igre 2004: Litvanija je u grupnoj fazi pobedila SAD, ali nije uspjela da osvoji medalju na kraju turnira.
5. Portoriko (2004)
- Olimpijske igre 2004: Portoriko je u prvoj utakmici grupne faze šokirao SAD, pobedivši ih sa 92:73. Ovo je bio znak da Dream Team više nije nepobediv.
6. Grčka (2006)
- Svetsko prvenstvo 2006: Grčka je u polufinalu savladala SAD, pokazavši da kolektivna igra može nadmašiti individualni talenat. SAD su se na kraju morale zadovoljiti bronzom.
Iako su Sjedinjene Američke Države sinonim za košarkašku dominaciju, istorija nas podseća da su jugoslovenski i srpski timovi više puta pokazali da i najveći favoriti mogu biti nadmašeni. Ove pobede nisu bile samo sportski uspesi; one su bile momenti nacionalnog ponosa, simboli borbenosti, kolektivnog duha i nepokolebljive vere u sopstvene snage. Svaka od tih pobeda oblikovala je ne samo košarkašku istoriju, već i kolektivnu svest naroda, postajući deo bogatog nasleđa jugoslovenske i srpske košarke.
Danas, nova generacija srpskih košarkaša ima priliku da nastavi ovu tradiciju. Na Olimpijadi, Srbija se suočava sa SAD-om u utakmici koja odlučuje ko će se plasirati u polufinale. Ovo je trenutak koji podseća na slavne dane kada su naši momci savladali Amerikance i postali heroji. Ulog je veliki, a očekivanja su ogromna, ali srpski tim zna da su upravo ovakvi izazovi ono što vodi ka stvaranju legendi.
Bez obzira na ishod večerašnje utakmice, sama činjenica da Srbija ponovo ima priliku da se bori protiv jedne od najjačih košarkaških nacija na svetu pokazuje koliko je srpska košarka napredovala i koliko je duboko ukorenjena u svetskoj sportskoj eliti. Ovo je prilika za novu generaciju igrača da ispiše svoju stranicu u knjizi velikih pobeda, koja već sadrži poglavlja ispunjena trijumfima iz prošlosti.
Kako god da se završi ova utakmica, jedno je sigurno: srpski košarkaši će dati sve od sebe, a nacija će biti uz njih, sa setnim sećanjem na sve one trenutke kada je Srbija stajala na vrhu sveta. Večeras je još jedna prilika za stvaranje novih heroja i novih uspomena, koji će se prepričavati generacijama.