Kao zemlja koja obiluje prirodnim lepotama, Srbija se može pohvaliti sa, ni manje ni više nego čak pet nacionalnih parkova. Sa ciljem očuvanja i prirodnih lepota, ali i kulturno-istorijskih znamenitosti, određeno područje se proglašava za nacionalni park. Definicija tog pojma ukazuje na predele koji se smatraju jedinstvenim i koje treba upravo zato i očuvati.
Izuzev Nacionalnog parka Kopaonik i Šar planina, nacionalni parkovi Srbije su i Đerdap i Tara, kao i Nacionalni park Fruška gora, koji je pod zaštitom počev od 1960. godine.
Nacionalni park Fruška gora
Smatra se da je još u periodu mezozoika formirana planinska masa na području današnje Fruške gore. Budući da je Fruška gora okarakterisana kao ostrvska planina, to se smatra da je, kao i planina Avala recimo, ona zapravo bila ostrvo u doba postojanja praokeana na tom području, a kasnije i Panonskog mora.
Osim po izuzetno bogatom biljnom i životinjskom svetu, te brojnim zaštićenim i ugroženim vrstama koje tu obitavaju, Nacionalni park Fruška gora poznat je i po brojnim srpskim srednjevekovnim manastirima. Upravo zato što tu postoji značajan broj Svetinja, neretko se to pdoručje naziva i Srpska Sveta Gora, odnosno Mala Sveta Gora.
Tokom istraživanja fosilnih ostataka otkrivenih na području današnjeg nacionalnog parka utvrđeno je da su u pitanju vrste koje su tu obitavale pre više od čak 120 miliona godina.
Od preko 27 hiljada hektara, koliko je ukupna površina ovog nacionalnog parka, Javno preduzeće Nacionalni park Fruška gora ima nadležnost nad nešto više od 19,3 hiljade hektara, dok je preostala površina ili u privatnom valsništvu ili u nekom drugom obliku svojine.
Tek oko tri procenta ukupne površine je pod prvim stepenom zaštite, nešto više je pod drugim stepenom, dok je najveći deo površine NP Fruška gora pod drugim stepenom zaštite.
Gde se nalazi Nacionalni park Fruška gora?
U neposrednoj blizini glavnog grada Vojvodine, Novog Sada nalazi se Nacionalni park Fruška gora. Sedište JP Nacionalni park Fruška gora nalazi se u Sremskoj Kamenici.
Nešto više od 40 kilometara je područje ovog nacionalnog parka udaljeno od Novog Sada, dok je oko sto kilometara Nacionalni park Fruška gora udaljen od Beograda.
Osim na području Grada Novog Sada i to najpre Petrovaradina, Nacionalni park Fruška gora se prostire i na području drugih vojvođanskih opština, poput Inđije, Sremskih Karlovaca i Bačke Palanke, te Iriga, Šida i Beočina.
Nacionalni park Fruška gora – ulaznice
Na zvaničnom sajtu NP Fruška gora navedena je cena i za godišnje karte za 2025. godinu. One se odnose na korišćenje kako motocikla, tako isto i na korišćenje putničkog motornog vozila na zaštićenom području koje je pod upravom JP Nacionalni park Fruška gora.
Takođe je navedena i cena godišnje karte za posetu fizičkih lica području pod zaštitom.
Nacionalni park Fruška gora – zanimljivosti
- Čak 16 srpskih srednjevekovnih manastira nalazi se na području Fruške Gore. Smatra se da ih je nekada na tom području bilo više od čak 30.
- Vrsta trvrdokrilca čiji je lazinski naziv Brachinus crepitans, a poznata kao Buba bombarder obitava na području Nacionalnog parka Fruška gora. Razlog za takav naziv vezuje se za sposobnost tog tvrdokrilca da stvara zvuk, koji nalikuje zvuku bacanja bombe dok izbacuje “snažnu hemijsku mešavinu”, kako je navedeno na zvaničnom sajtu NP Fruška gora.
- Iako postoje brojni vidikovci na Fruškoj gori, Zmajevac je jedan od najpoznatijih.
- Jedna od zanimljivih biljnih vrsta koje se sreću na ovom području jeste i gljiva, koja je simbolično nazvana Mrtvački prsti, a čiji je latinski naziv Xylaria longipes.
- Jedna od znamenitosti ovog nacionalnog parka je i Vrdnička kula.
- Kralj Milan Obrenović sahranjen je u manastiru Krušedol na Fruškoj gori,
- S obzirom na to da je za nacionalni park Fruška gora proglašena još 1960. godine, to se smatra najstarijim nacionalnim parkom u Srbiji.
- I mada nema naučnih potvrda da su lekoviti, Sofijini izvori na Fruškoj gori su mesto koje rado posećuju turisti. Prema tvrdnjama mnogih, na tom mestu oseća se izuzetno pozitivna energija.
- Na Stražilovu, brdu koje nadvisuje Sremske Karlovce nalazi se spomenik srpskom pesniku Branku Radičeviću.
- U fruškogorskom manastiru Velika Remeta nalazi se Muzej stare srpske muzike.
- Mnoga jezera postoje na području NP Fruška gora. Bešenovačko jezero, koje je poznato i kao jezero Beli kamen, iako veštačkog porekla, jedno je od najpoznatijih i najposećenijih fruškogorskih jezera.
- Više od čak 1.500 biljnih vrsta obitava na području ovog nacionalnog parka.
- Najmlađi među fruškogorskim manastirima nosi naziv Vranjaš i izgrađen je 2011. godine. Ktitori su članovi porodice Milanković, dok se pomenuta Svetinja nalazi na potezu između dva fruškogorska sela i to Grgurovci i Manđelos.
- Nekoliko je pećina na području NP Fruška gora, među kojima ja Rakovačka, odnosno pećina Beli Majdan, formirana na mestu nekadašnjeg kamenoloma, najpoznatija.
- Na području opštine Beočin nalazi se i Špicerov dvorac. Tačnije njegovi ostaci, oko kojih se ispredaju mnoge legende.