Na brdu Oplenac koje nadvisuje šumadijsku varoš Topolu nalazi se i crkva Svetog Đorđa. Oplenac je praktično deo varoši i do njega se stiže nakon kratke šetnje od samog centra Topole.

U blizini Topole protiče i reka Kamenica, pa je i sama varoš u prošlosti bila tako nazivana.

Prema sačuvanom narodnom predanju, na mestu današnje varoši je u davna vremena izraslo jedno ogromno drvo topole, koje je i zaslužno za njen današnji naziv. Zapravo je drvo niklo baš na mestu na kome su se putnici često sastajali, budući da su tuda prolazili vrlo važni trgovački putevi u to vreme. Zato se često i navodi da je Topola u to doba imala veliki strateški značaj.

Topola

Šumadijska varoš je bila značajna i u toku Prvog srpskog ustanka. Tim pre zato što je u selu Viševcu, koje se u blizini Topole nalazi, bio rođen vođa tog ustanka, Đorđe Petrović Karađorđe.

Tako je Topola bila njegova svojevrsna prestonica, te je ova šumadijska varošica bila smatrana centrom tadašnje Srbije u svakom smislu. U to doba je u varošici postojao i Karađorđev grad, značajno utvrđenje, koje je nakon sloma Prvog srpskog ustanka uništeno.

Iako je u vreme Drugog srpskog ustanka, Topola očekivano izgubila na značaju, pravi procvat ova varoš doživljava sa dolaskom kneza Aleksandra, Karađorđevog sina. U to doba je na brdu Oplenac podignuta i kuća, kao i podrum za vina, dok je knez naložio i obnovu voćnjaka i vinograda na padinama Oplenca. Vrlo brzo se i Topola razvija, jer su kneževom zaslugom mnogi viđeniji ljudi toga doba počeli da posećuju Oplenac, navedeno je na zvaničnom sajtu.

Budući da su Topola i Oplenac zavičaj Karađorđev i čitave njegove porodice, to je srpski kralj Petar Prvi Karađorđević i zaslužan za podizanje svetinje po kojoj je Topola i danas poznata. Crkva Svetog Djordja Oplenac je i mauzolej članova porodice Karađorđević.

Crkva Svetog Đorđa Oplenac

Arhitekta Kosta J. Jovanović izradio je projekat za crkvu posvećenu Svetom Đorđu na Oplencu. Gradnja zdanja koje karakteriše srpsko-vizantijski stil trajala je čitavih 20 godina i to počev od 1910. do 1930. godine.

Na samom vrhu Oplenca, na 347 metara nadmorske visine nalazi se zadužbina kralja Petra Prvog Karađorđevića.

Izuzev po činjenici da je u pitanju mauzolej porodice Karađorđević, crkva Svetog Djordja Oplenac poznata je i po mozaiku, koji zauzima površinu od čak 3.570 kvadratnih metara.

Zanimljivosti o Oplencu

• U Nemačkoj je sklapana kompozicija oplenačkog mozaika.
• Više od 40 miliona kockica čine mozaik na Oplencu.
• Polijelej u crkvi Svetog Đorđa na Oplencu je specifičan po tome što je za njegovu izradu korišćeno oružje pobednika u bici na Kajmakčalanu. Na polijeleju je i simbolično izlivena vladarska kruna, koja je zbog poraza na Kosovu i tuge naroda time uzrokovane, okrenuta naopako.
• U kripti oplenačke crkve nalaze se grobovi petorice vladara porodice Karađorđević. Tu su sahranjeni i članovi uže porodice, njih 24-oro.
• Na počasnim mestima u kripti ove Svetinje nalaze se i sarkofazi sa zemnim ostacima vožda Karađorđa i kralja Petra I Oslobodioca.
• U kripti su sahranjeni i knez Aleksandar, Karađorđev sin, kralj Aleksandar Prvi i kralj Petar Drugi Karađorđević.

Iako to ranije nije bilo uobičajeno, budući da je crkva Svetog Djordja Oplenac danas deo muzejskog kompleksa, nemojte biti iznenađeni što ćete prilikom posete biti u obavezi da platite ulaznicu. Na sajtu TO Oplenac Topola je u trenutku pisanja ovog teksta (maj 2024. godine) navedeno da je pojedinačna cena ulaznice za obilazak kompleksa 500 dinara, kao i da postoje određene kategorije posetilaca koje su izuzete od obaveze plaćanja ulaznice, odnosno koje imaju pravo na popust od sto dinara.