Ko je bio Skenderbeg?

Nije ništa neobično da se oko određenih istorijskih ličnosti lome koplja između dva naroda i da ih prisvajaju i jedni i drugi. Tipičan primer za to je Skenderbeg. Srbin ili Albanac, pitanje je koje je čest predmet polemike.

Pa ipak, budući da je u pitanju istorijska ličnost i da o tome ko je bio otac Skenderbega i ko je bio Skenderbeg postoje pisani tragovi, to nema mesta sumnji o njegovom poreklu. Ipak, životni put odveo ga je na drugu stranu u vreme, kada su mnogi Srbi prodavali veru za večeru, kako se u narodu često govorilo za one koji su preuzeli islam i ostavili svoju veru pradedovsku. Mada ne treba zaboraviti ni da se u kasnijim godinama Skenderbeg vratio hrišćanskoj veri.

Zanimljivosti o Hilandaru

Đurađ Kastriot Skenderbeg

U porodici Kastriot, koja je živela u selu nadomak grada Debru, 1405. godine rođen je jedan od četvorice sinova, kome je dato ime Đurađ. Mesto u kome je ta porodica živela nalazio se na granici između teritorija današnje Albanije i Republike Severne Makedonije.

Svidelo se to nekome ili ne, iako je prezime Kastriot dovođeno u vezu sa starogrčkim, odnosno latinskim terminom za tvrđavu, porodica Kastriot imala je srpsko poreklo. Tome svedoči i podatak o tome ko je bio otac Skenderbega i kako su se zvala njegova braća.

Jovan Kastriot ili albanski Gjon Kastrioti bio je Skenderbegov otac, a imao je još trojicu sinova. Njihova imena bila su Staniša, Repoš i Konstantin Kastriot.

Deda mu je bio Pavle Kastriot i istorijski je poznato da je, kao upravitelj dva sela u tom području, bio u vazalnom odnosu prema Osmanskom carstvu, kao uostalom i Skenderbegov otac Jovan. Ipak, njegova domovina nije bila Srbija, već Albanija, budući da je Debar tada bio deo albanske teritorije.

Zanimljivo je pomenuti da je ime njegove majke bilo Vojislava i da je bila princeza.

Izuzev Đurđa Kastriota, ta porodica je dala i sina Stanišu u osmansku vojsku.

ko je bio skenderbeg, ko je bio otac skenderbega, skenderbeg is serbian, skenderbeg poreklo, djuradj kastriot skenderbeg, kastriot skenderbeg, skenderbeg srbin, skenderbeg, đorđe kastriot, đurađ kastriot, skenderbeg spomenik, — Foto: Wikimedia Commons/Public domain/Nepoznat autor

Skenderbeg i Albanci

Nakon završene vojne škole u Adrijanoplju, odnosno današnjem turskom gradu Jedrene, Skenderbeg je počeo da ispoveda islam.

Koliko je bio uspešan u biitkama koje je predvodio jasno svedoči i njegov nadimak Iskander, što je turska varijanta grčkog imena Aleksandar. U tom smislu postoje tvrdnje da su njegovi ratni pohodi poređeni sa pohodima nikog drugog do čuvenog vojskovođe Drevne Makedonije, Aleksandra Velikog.

Činjenica koja je istorijski poznata jeste da je nakon Bitke kod Niša, u kojoj je 1433. godine osmanska vojska poražena od vojske koju je predvodio Janjoj Hunjadi, Skenderbeg odlučio da prestane da se bori na osmsnskoj strani. I ne samo da se vratio u svoj rodni Debar, nego se vratio i veri pradedovskoj.

Čak je počeo da se bori protiv osmanske vojske i to iz Kroje, kojom je počeo da vlada u tom periodu. Sve do njegove smrti 1468. godine, Kroja nije bila osvojena. Zatim je prvo osvaja mletačka vojska, pa osmanska, da bi je Kraljevina Srbija osvojila u periodu kada je vođen Prvi balkanski rat.

zanimlljivosti hilandar, manastir hilandar, hilandar grcka, srpski manastir hilandar — Fotografija: Slobodan J.

Đurađ Kastriot – zanimljivosti

Iako je češće pominjano njegovo srpsko poreklo, postoje izvori koji navode da Skenderbeg Srbin nije bio, već da je bio grčkog porekla.
Na Hilandaru je sahranjen Repoš Kastriot, jedan od njegove braće.
O tome ko je bio otac Skenderbega govori i podatak da je darovao srpski manastir Hilandar na Svetoj gori, o čemu svedoče dve očuvane povelje. Jovan se u tom manastiru i zamonašio, gde je dobio monaško ime Joakim. U Hilandaru je i preminuo, pa je tamo i sahranjen. U jednoj od očuvanih povelja je navedeno da je zahvaljujući novcu koji je ovoj srpskoj Svetinji dao, Jovan Kastriot dobio pravo da boravi u Hilandaru, kao i njegovi sinovi.
Onog trenutka kada je Skenderbeg preuzeo upravu nad Krojom, zabeleženo je i da je počeo da koristi titulu gospodara Albanije. Smatra se da je tada i prvi put razvijena albanska zastava, kakvom je danas poznajemo. Ipak, ne treba izgubiti iz vida činjenicu da je Skenderbeg upravo od tada ponovo počeo da ispoveda hrišćansku veru.
Osnovao je Lješku ligu u Lješu, koju su činili predstavnici Srba, Albanaca i Vlaha. Posebno je zanimljivo to što je to svojevrsno udruženje bilo osnovano na teritoriji kojom je u to doba vladala Mletačka.
Tokom svoje karijere u osmanskoj vojsci, stekao je čin valije i pod njegovom upravom se tada nalazilo čak pet hiljada konjanika.
U carskom gradu Prizrenu je krajem 2020. godine otkriven spomenik Skenderbegu.
U jednom istorijskom trenutku je sklopio savez i sa Stefanom Brankovićem, nekadašnjim srpskim despotom, mada je taj savez bio potpuno neuspešan.
Đurađ Kastriot Skenderbeg preminuo je 17. januara 1468. godine i to od posledica zaraze malarijom.

Kadkakozasto.com / B.A. / „Wikipedia“ / „Kosovo-online.com“