Praznik poznat i kao Lazareva subota, Vrbica se proslavlja u subotu, koja prethodi najradosnijem hrišćanskom prazniku, kada se slavi spomen na vaskrsenje Gospoda našeg Isusa Hrista.

Posebno je Vrbica praznik koji je posvećen mališanima, pa su i mnogi običaji koji se za taj dan vezuju upravo usmereni na najmlađe vernike.

Lazareva subota – Vrbica

Dan kada Srpska pravoslavna crkva obeležava spomen na ulazak Lazara iz Vitanije u Jerusalim, a nakon što ga je vaskrsnuo Isus Hristos, u narodu je poznat kao Lazareva subota, odnosno Vrbica.

Lazar iz Vitanije, poznat i kao Sveti četvorodnevni Lazar značajan je upravo zato što ga je, četiri dana nakon upokojenja, vaskrsnuo Isus Hristos. Kako navodi Jevanđelje po Jovanu, svi koji su imali prilike da svedoče tom čudu, počeli su i da veruju u Isusa.

Kako navodi jedno crkveno predanje, isti taj Lazar najpre je živeo na Kipru, gde je u gradu Larnaka tri decenije bio prvi vladika. Upravo u tom kiparskom gradu je drugi put umro i tamo je i sahranjen.

Zanimljivo je pomenuti da crkveno predanje takođe navodi da je nakon vaskrsnuća, Lazar iz Vitanije obećao sebi da se nikada više neće nasmejati. Ipak, to obećanje je samo jednom rpekršio i to onog trenutka kada je svedočio situaciji u kojoj je jedan čovek, u želji da se obogati u materijalnom smislu, odlučio da pokrade neke ćupove. Predanje navodi da je, uz osmeh, Lazar tada izgovorio sledeće:

Zemlja krade zemlju, zemlja uzima zemlju.

Kada je Vrbica 2024.?

Uzevši u obzir da se praznik Vaskrsenja Gospodnjeg ove godine obeležava u nedelju 05. maja, crkveni kalendar navodi da je Vrbica 2024. godine u subotu 27. aprila.

Svake godine Srpska pravoslavna crkva obeležava ovaj praznik u subotu, koja je uoči praznika Cveti, što je zapravo šesta sedmica Časnog posta, odnosno Velikog vaskršnjeg posta.

Vrbica običaji

U našem narodu je običaj da se mališanima za ovaj Praznik daruju zvončići, koje oni nose oko vrata i da domaćice izrađuju venčiće od vrbovog pruća, koje deca stavljaju na glavu.

U periodu koji je prethodio početku Drugog svetskog rata, Vrbica je bila izuzetno poštovan praznik, posebno za mališane.

Tog dana je bio običaj da se, svečano obučena deca, najpre vode u crkvu, gde bi im roditelji ili bake i deke kupovali zvončiće, koje bi potom mališani stavljali oko vrata. Po završetku liturgije je bio običaj da se deca poigraju u crkvenoj porti, a svi prisutni su imali prilike da uživaju u zvuku vesele dečije graje i zvončića, čime je najavljivan i najradosniji hrišćanski praznik, koji se proslavlja sedmicu kasnije.

U zavisnosti od toga u kom delu naše zemlje se obeležava Vrbica, običaji mogu uključivati i odlazak na reku ili potok, kako bi se mališani posebno, umili izvorskom vodom.

Ponegde su bile organizovane i Lazarice, što je zapravo bila povorka lepo obučenih i svečano okićenih mladih devojaka, koje se još nisu udale. Nalik maškarama, i one su išle od kuće do kuće i uz pesmu pozdravljale komšije, koji bi ih obično nečim darivali i uživali u njihovoj pesmi i lepoti.